Khi tuyên bố giải nghệ ở tuổi 41 ngày 4/6, Zlatan Ibramovic khép lại một sự nghiệp nhiều đa sắc màu với không ít chiến tích và cái tôi vào diện không đụng hàng trong bóng đá.
Theo lẽ thường, khi một cầu thủ giải nghệ, các thống kê về danh hiệu, số bàn thắng... sẽ mang lại cái nhìn tổng quát về cầu thủ ấy. Nhưng với Ibrahimovic, những con số thông thường là không đủ, dù 573 bàn đã ghi đúng là "còn nhiều hơn số trận ra sân của người thường" - như anh từng tự hào.
Phải trực tiếp theo dõi Ibrahimovic cả trong lẫn ngoài sân cỏ, để hiểu vì sao một cầu thủ có cái tôi ngút trời, luôn có những phát ngôn đề cao bản thân đến mức ngạo mạn... nhưng lại được yêu mến và khiến nhiều đồng đội rơi lệ trong ngày anh giã từ sự nghiệp.
![Ibrahimovic cúi đầu cảm tạ các CĐV Milan sau khi thông báo giải nghệ trên sân San Siro ngày 4/6. Ảnh: AC Milan](https://i1-thethao.vnecdn.net/2023/06/09/Fxz3EEoWcAEVldK-5091-1686285869.jpg?w=680&h=0&q=100&dpr=1&fit=crop&s=3PhjkzM9aY9L1_FwiGqdNA)
Ibrahimovic cúi đầu cảm tạ các CĐV Milan sau khi thông báo giải nghệ trên sân San Siro ngày 4/6. Ảnh: AC Milan
Nhắc đến Ibrahimovic, ấn tượng đầu tiên là cá tính đặc biệt. Khi còn là một cầu thủ tuổi teen, anh đã thẳng thừng từ chối Arsenal, chỉ vì HLV Arsene Wenger muốn anh thử việc. Cách anh trả lời đội bóng hàng đầu nước Anh khi đó khiến nhiều người sững sờ: "Không đời nào Zlatan đi thử việc". Khi mới chân ướt chân ráo lên tuyển Thụy Điển, Ibrahimovic từng tranh đá phạt đền với đàn anh Kim Kallstrom trong trận thắng San Marino tại vòng loại Euro 2004. Anh thực hiện thành công quả phạt đền do bản thân kiếm được, nhưng chẳng đồng đội nào đến chia vui hay chúc mừng, bởi Ibrahimovic vừa phá vỡ quy định của đội.
Nhưng nếu anh chịu nhún nhường, lễ phép từ thời đó, thế giới bóng đá đã chẳng có một Ibrahimovic của hôm nay. Thứ tính cách cao ngạo của Ibrahimovic được hình thành từ khi còn là một đứa trẻ lớn lên tại Thụy Điển trong một gia đình nhập cư, với bố là người Bosnia, còn mẹ gốc Croatia. Trong nghèo khó và đói ăn, Ibrahimovic thậm chí từng đi trộm cắp vặt để lấy tiền tiêu.
David Lagercrantz – người chấp bút cho cuốn tự truyện "Tôi là Zlatan" – từng nói: "Cậu ấy bị tổn thương vì xuất thân và dùng nó như động lực để chiến đấu. Zlatan từng bảo tôi rằng cậu ấy cần giận dữ để chơi tốt hơn. Khi Zlatan chơi bóng cùng đám trẻ khá giả hơn, cậu ấy luôn cảm thấy tự ti vì mặc quần áo xuề xòa và chẳng có tiền. Và thế là Zlatan luôn tự nhủ: 'Một ngày nào đó, tôi sẽ cho các người thấy'".
Hơn ba thập niên sau, Zlatan Ibrahimovic không đơn thuần là một siêu sao toàn cầu mà còn được đưa vào từ điển ở Thụy Điển, với từ "Zlatanera" mang ý nghĩa "Thống trị". Anh gặt hái những danh hiệu ở gần như mọi nơi đặt chân tới, từ Ajax Amsterdam, Juventus, Inter, Barca, Man Utd, PSG cho tới AC Milan. Dù là bất cứ nơi đâu, anh đều mang theo rất nhiều bàn thắng, và vô vàn những câu nói đủ giúp các tờ báo bán đắt như tôm tươi.
Khi tiền đạo John Carew nhận xét rằng những màn trình diễn kỹ thuật của Ibrahimovic là "vô nghĩa", anh cười khẩy và nói rằng những gì đối phương làm được với quả bóng thì bản thân sẽ làm được với trái cam. Ibrahimovic luôn tự tin tuyệt đối vào bản thân, bởi chẳng cầu thủ tầm thường nào có thể là ngôi sao ở những đội bóng lớn nhất Italy, Tây Ban Nha, Pháp và Anh.
Cá tính đó cũng khiến anh không thể hòa nhập tại Barca của Pep Guardiola và nhanh chóng rời đi chỉ sau một năm. Giữa một tập thể ai cũng ngoan ngoãn nghe lời Guardiola, tiền đạo Thụy Điển như một đứa trẻ ngồi nhầm lớp. Anh không thể hòa nhập. "Khi thử cố gắng hòa đồng, nói những gì người khác thích tôi nói, không la mắng đồng đội trên sân tập, tôi như muốn phát điên. Tôi khi ấy chán ốm. Zlatan không còn là chính Zlatan nữa", anh đúc kết trong tự truyện.
![Ibrahimovic, với cá tính và cái tôi quá mạnh, không thể hòa nhập vào môi trường ở Barca. Ảnh: AFP](https://i1-thethao.vnecdn.net/2023/06/09/960x0-4751-1686285869.jpg?w=680&h=0&q=100&dpr=1&fit=crop&s=JUgAPPOhsZqfgDJhLqXd-w)
Ibrahimovic, với cá tính và cái tôi quá mạnh, không thể hòa nhập vào môi trường ở Barca. Ảnh: AFP
Ibrahimovic thuộc số ít cầu thủ không tiến bộ dưới bàn tay huấn luyện của Guardiola. Anh thậm chí còn mô tả HLV lừng danh này là "gã không có bi", và mỉa mai về cách dụng quân của Guardiola. "Khi mua tôi, bạn đã sở hữu một chiếc Ferrari. Lẽ ra với một chiếc siêu xe như vậy, bạn phải ra đường cao tốc và rồ ga. Nhưng Guardiola chỉ đổ xăng và đi loanh quanh ở ngoại ô. Lẽ ra ông ấy nên mua một chiếc FIAT", anh nói.
Sau một năm không thành công tại Barcelona, Ibrahimovic còn lang bạt khắp châu Âu và luôn để lại ấn tượng mạnh mỗi lần xuất hiện. Ngày mới tới PSG, anh nói về các đồng nghiệp tại giải Ligue 1 rằng anh không biết họ là ai, nhưng họ chắc chắn đã biết anh. Khi cập bến Man Utd, anh quả quyết sẽ không trở thành Nhà vua Manchester, mà là vị Chúa thành Manchester. Còn trong thông cáo tạm biệt giải MLS và đội chủ quản LA Galaxy, Ibrahimovic tuyên bố: "Hỡi những CĐV Galaxy, các bạn muốn có Zlatan và tôi đã mang Zlatan tới cho các bạn. Giờ thì quay lại mà xem bóng chày đi".
Rất nhiều siêu sao tầm cỡ thế giới đã đến rồi rời khỏi MLS, nhưng chưa ai khác có thể cao ngạo, xem sự ra đi của bản thân đồng nghĩa với sự chấm hết của mối quan tâm bóng đá tại Mỹ như Ibrahimovic.
Ibrahimovic cao ngạo, nhưng cũng sở hữu tài năng bóng đá thiên phú tương xứng với cá tính ấy. Sẽ rất khó để chọn đâu là bàn thắng đẹp nhất anh từng ghi, khi bộ sưu tập bàn thắng của anh được ví như danh sách rút gọn của Puskas Award - giải vinh danh bàn thắng đẹp nhất năm của FIFA. Đó có thể là pha độc diễn với hàng loạt động tác giả loại bỏ toàn bộ hàng phòng ngự NAC Breda khi còn khoác áo Ajax, pha xe đạp chổng ngược không tưởng từ cự ly hơn 40 mét vào lưới tuyển Anh, pha tâng bóng bằng gót chọc thủng lưới Italy, hay cú volley ngoài vòng cấm ra mắt màu áo LA Galaxy... hoặc nhiều tuyệt phẩm khác nữa.
Với một người cao tới 1,95 mét và lực lưỡng như một gã khổng lồ, ít ai nghĩ rằng Ibrahimovic có thể xử lý trái bóng khéo léo, thanh thoát đến nhường ấy. Nhờ tập taekwondo từ bé và đạt đến đai đen, Ibrahimovic có sự dẻo dai, sức rướn và đặc biệt là những cú đá không tưởng, như cách anh tung người trên không thực hiện cú đá chéo đưa bóng vào lưới trong sự ngỡ ngàng của thủ thành Toronto FC. Ibrahimovic trên sân cỏ là sự kết hợp của sức mạnh, kỹ thuật và trí tưởng tượng không giới hạn. Sau khi ghi cú móc bóng kinh điển vào lưới Joe Hart năm 2012, Ibrahimovic nói: "Không ai có thể huấn luyện được sự phi phàm ấy đâu".